Horse loving… (Αγαπώντας τα άλογα)

Είμαι σίγουρη πως είτε ξέρετε κάποιον που ανήκει, είτε ανήκεις εσύ στην κατηγορία αυτών που αγαπάνε τα μωρά. Τα λατρεύουν. Λιώωωωωωωωωνουν όταν μιλάνε σε μωρά, ή όταν σκάσει χαμόγελο το μικρό. Όταν όμως αρχίσει να κλαίει, παθαίνουν μπλακάουτ. Δεν ξέρουν. Πεινάει? Πονάει? Νυστάζει? Θέλει άλλαγμα η πάνα? Και πώς το ταΐζεις? Πώς αλλάζεις πάνα? Πώς το κοιμίζεις? Πώς καταλαβαίνεις αν πονάει. Τα αγαπάνε μεν, αλλά δεν ξέρουν πώς να τα φροντίσουν, μόνο να τα χαρούν

Τέτοιοι άνθρωποι υπάρχουν σε όλα τα είδη – η ιππασία δεν θα αποτελούσε εξαίρεση, ειδικά με τον τρόπο που την προσεγγίζουμε στην Ελλάδα.

Για κάποιον, το να αγαπάει το άλογό του ή οποιοδήποτε άλογο, μπορεί να μεταφράζεται σε άπειρες λιχουδιές και χατίρια  Μια τέτοια αγάπη από ένα παιδάκι, είναι κάτι το πολύ γλυκό. Από ένα εφηβάκι όμως, και ακόμα περισσότερο, από έναν ενήλικα, η αγάπη – για εμένα τουλάχιστον, θα έπρεπε να περιέχει μέσα και την γνώση του πώς να φροντίσεις αυτόν που αγαπάς, πώς να τον προστατεύσεις και πώς να τον κάνεις να νοιώθει καλά. Δεν μπορώ να διανοηθώ ενήλικα άνθρωπο που λέει οτι αγαπάει τα άλογα, να μην ξέρει τα βασικά έστω της φροντίδας τους.

Λέγοντας βασικά, τι εννοώ?

Πρώτα πρώτα, να καταλαβαίνει τις ανάγκες του αλόγου του. Να μπορεί να δει πότε το ζώο χρειάζεται κάτι, πότε πονάει και κυρίως, γιατί πονάει. Οφείλει να ξέρει τα πιο κοινά συμπτώματα του κολικού και οφείλει να ξέρει τι να κάνει σε τέτοιες περιπτώσεις. Δεν περιμένω από τον καθένα να βαράει ενέσεις στα άλογα αν υποψιαστεί οτι έχουν κολικό, αλλά ένα τηλέφωνο κτηνιάτρου, πρέπει να το έχει, και την έγνοια να μην αφήσει το ζώο κάτω, αλλά να το περπατάει μέχρι να έρθει ο γιατρός, πρέπει να τα ξέρει. Όπως επίσης, πρέπει κανείς να ξέρει τι μπορεί να προκαλέσει τον κολικό... Τα άλογα, όπως και οι άνθρωποι, αναλόγως του οργανισμού τους, μπορεί να πάθουν κολικό μόνο και μόνο επειδή έχει ανάδρομο Ερμή ή μπορεί να παθαίνουν κολικό μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις – μια η άλλη, οφείλεις να ξέρεις από τι, πότε και γιατί κινδυνεύει το άλογό σου. Δεν ξέρεις? Ε δεν πειράζει, μπορείς να αρχίσεις από τώρα, διαβάζοντας αυτό το κείμενο, και να συνεχίσεις, περνώντας το τηλέφωνο από δύο κτηνιάτρους στο κινητό σου...

http://en.wikipedia.org/wiki/Horse_colic#Pathophysiology_of_equine_colic

Σου φαίνεται πολύ εξτρήμ αυτό? Δεν είναι. Μάθε και απομνημόνευσε τα συμπώματα του κολικού, και μπορεί να σώσεις πάνω από μια φορά την ζωή ή τις ζωές αλόγων. Γαμάτο? Τι να σου κλάσει το σύστημα Παρέλλι με τις μπάλες, όταν είσαι σε θέση να διαπιστώσεις οτι ένα άλογο κινδυνεύει και ακόμα καλύτερα, όταν είσαι σε θέση να κάνεις κάτι γι’αυτό! Εκεί να δεις δέσιμο...

Γενικά μάθε την ανατομία του αλόγου και μάθε να παρέχεις τις πρώτες βοήθειες.

Και αφού καλύφθηκε συνοπτικά το τεράστιο κεφάλαιο του κολικού, συνεχίζω... αγαπάς το αλογάκι σου? Και πολύ καλά κάνεις! Δείχτου το. Μην περιμένεις από άλλους να το καθαρίζουν και να το ταΐζουν. Λίγα πράγματα είναι πιο ευχάριστα σε ένα άλογο, από το να το τρίβουν – λέγε με ξυστρί. Δεν λέω να του ζαλίζεις τα ούμπαλα και να το τρίβεις μέρα νύχτα, ειδικά όταν τρώει ή αράζει, αλλά το να το καθαρίζεις πριν και μετά το σέλωμα, έχει δύο τεράστια οφέλη.

Από τη μια, τσεκάρεις όλο του το σώμα οτι δεν έχει κάποιο χτύπημα και δεν πονάει κάπου και από την άλλη, το αφήνεις να χαλαρώσει και να δεθεί μαζί σου, απολαμβάνοντας το ξύστρισμα. Αν δεν ξέρεις πώς ξυστρίζουν, ρώτα να σου δείξουν. Και μην φοβηθείς να τρίψεις λίγο πιο δυνατά, αλλιώς νιώθεις εσύ το δέρμα σου, αλλιώς το άλογο.

Και μετά τον καθαρισμό, φρόντισε να το σελώσεις εσύ, σωστά. Μην του κοπανάς την σελάρα, 2 κιλά και βάλε, στην πλάτη του. Τοποθέτησε την μαλακά, λίγο πιο μπροστά από την ακρωμία του, και άσε την να τσουλίσει λίγο προς τα πίσω, να κάτσει στην θέση της. Τσέκαρε οτι τα ηνία είναι καλά και δεν το κόβουν κάπου και οτι η στομίδα είναι στο σωστό ύψος ώστε να μην πληγώνει τα χείλη και να μην χτυπάει στα δόντια.

Μάθε να βλέπεις κάθε πότε χρειάζεται πετάλωμα. Δεν χρειάζεται να ξέρεις να πεταλώνεις, απλά μάθε να κρίνεις πότε τα πέταλα δυσκολεύουν την ζωή του. Πετάλωμα είπα και θυμήθηκα... μάθε να κρίνεις πότε ένα άλογο μπορεί να ιππευτεί χωρίς πέταλα, και πότε τα χρειάζεται. Αν έχει αδύναμες οπλές που σπάνε εύκολα, και πατάει σε χώμα εκτός στίβου, ή περνάει από βαλβίδες, καλύτερα να του φοράς πέταλα. Όχι επειδή «είναι η φύση του αλόγου χωρίς πέταλα» να βγάλεις τα πέταλα σε ένα άλογο που 10 χρόνια τώρα δουλεύει με αυτά. Για δοκίμασε να περάσεις μια ολόκληρη μέρα σε δουλειά, αγορά, εξόδους κλπ χωρίς παπούτσια και έλα πες μου αν ήταν καλύτερα που γύρισες στην φύση σου. Με μέτρο ο ενθουσιασμός και με κρίση οι επιλογές.

Προτεραιότητα έχει η άνεση και η υγεία του αλόγου σου και όχι το να ηρεμήσεις τις όποιες ενοχές μπορείς να έχεις, που το πεταλώνεις.

Χμμμμ μετά τις πρώτες βοήθειες και την σωματική φροντίδα του αλόγου σου τι μένει σε γενικές γραμμές? Α ναι, η άσκησή του.

Ένα άλογο 22 ώρες της ημέρας σε μποξ και 2 ώρες έξω από αυτό δεν είναι ένα χαρούμενο άλογο. Φρόντισε να βγαίνει τακτικά από το μποξ του και αν δεν μπορείς να το ιππεύεις, τότε όσο περισσότερες ώρες είναι σε ανοιχτό χώρο βόσκοντας, τόσο πιο υγιές και χαρούμενο θα είναι.

Αν πάλι θέλεις να το ιππεύεις, δες τι μπορεί να κάνει το άλογό σου. Δεν γίνεται να το αγαπάς και να μην βλέπεις ταυτόχρονα τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει. Υπάρχουν δυο άκρα σ’αυτό.

Το ένα άκρο, είναι εκεί που καταλήγουν τα άλογα με ανασφαλή αναβάτη ή με αναβάτη που δεν γνωρίζει αρκετά πράγματα, θεωρητικά, τεχνικά και πρακτικά. Κάπως έτσι, ένα άλογο μπορεί να λουφάρει μια ζωή, προσποιούμενο οτι κουτσαίνει, ή γενικά, υιοθετώντας οποιοδήποτε τέχνασμα έχει σαν αποτέλεσμα την λούφα, είτε αυτό λέγεται ροντέο, είτε αυτό λέγεται «σε γράφω στ’αυτιά μου και πάω να βοσκήσω». Μην καλπάσουμε σήμερα, γιατί είναι πιασμένο. Μην πηδήξουμε σήμερα γιατί κουνάει πολύ τα αυτιά του. Μην τροχάσουμε σήμερα γιατί θέλει να φάει (ΠΑΝΤΑ ένα άλογο θέλει να φάει). Μήπως να μην ανεβαίναμε και πάνω του για να μην του ταράξουμε την απραξία? Η σωστή άσκηση δίνει επιπλέον ενέργεια στα άλογα και τους αρέσει, ας μην τους το χαλάμε...

Αααααααααααα ναι... και κάτι άλλο, πριν πω για το άλλο άκρο που έλεγα... Τα άλογα, τα αφήνουμε να ξεδώσουν και να ξεμουδιάσουν πριν τα καβαλήσουμε ή τα ιππεύουμε αρκετά μπροστά και εκτός σέλας στην αρχή μέχρι να ζεσταθούν. Αυτό δεν το κάνουμε γιατί έτσι θα τα κουράσουμε. Αν είναι δυνατόν να κουραστεί ένα τέτοιο πλάσμα με 10 λεπτά τρέξιμο. Απλά θα κάνει το ζέσταμά του και θα είναι πιο συγκεντρωμένο στις εντολές, αποκλείεται να είναι πιο... ψόφιο. Εκτός αν είναι σε πειναλέα φάση.

Τι έλεγα? Α ναι για το άλλο άκρο. Αυτό το «εμένα η αλογάρα μου είναι τουμπανάρα και τα κάνει όλα!» ή «εγώ έδωσα ένα σκασμό λεφτά και περιμένω το άλογό μου να ψήνει μέχρι και καφέ». Μάιστα. Όπως ήρθες, πάρταλιώς, βγες και μην ξανάρθεις.

Το άλογό σου μπορεί να κάνει όσα πράγματα του επιτρέπουν ο σωματότυπός του, το μυαλό του και η εκπαίδευσή του να κάνει. Γι’αυτό το λόγο άλλωστε και δεν πηδάνε όλα τα άλογα διαδρομές του 1.80. Γι’αυτό το λόγο δεν βλέπει κανείς σε μεγάλες κατηγορίες ντρεσσάζ Μάστανγκ. Γι’αυτό το λόγο δεν έχει τερματίσει ποτέ πρώτο σε αγώνες αντοχής ένα άλογο για κάρα. Ακόμα κι αν το άλογό σου πηδάει εμπόδια, προφανώς έχει κάποιο όριο. Μπορεί να είσαι καλός και συνεπής ιππέας, και έχεις έναν εξ ίσου καλό και συνεπή προπονητή, να του βελτιώσεις τις επιδόσεις ή/και να ανεβάσεις κάπως το ύψος των εμποδίων που μπορεί να πηδήξει. Αν όμως βλέπεις οτι το άλογό σου ζορίζεται, τότε καλύτερα να δώσεις προτεραιότητα στην υγεία του αλόγου σου, των ποδιών, της πλάτης και της μέση του, παρά στις φιλοδοξίες σου.

Αν πάλι δεν ξέρεις τι μπορεί να κάνει και τι όχι, ζήτα από κάποιον προπονητή μια γνώμη. Ακόμα καλύτερα, γίνε εσύ καλύτερος στην ίππευση και πιο συνεπής και θα διαπιστώσεις οτι το άλογό σου μπορεί να κάνει αρκετά περισσότερα πράγματα απ’όσα νόμιζες – μπορεί όχι τόσο γαμάτα πράγματα όσο θα ήθελες, αλλά γενικά, τα άλογα ξέρουν και μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα, αρκεί να ξέρεις πώς να τους το ζητήσεις.

Δες λοιπόν τι μπορεί να κάνει το άλογό σου – και τι μπορείς να κάνεις εσύ μαζί του, και φτιάξε ένα πρόγραμμα που θα είναι ευχάριστο και για τους δύο. Κάτι που θα κάνει το άλογό σου να γουστάρει και να περιμένει την ώρα που θα κάνετε κάποια βόλτα ή άσκηση. Γιατί αν νομίζεις πως η καβαλαρία και τρεχάλα στον κάθε δρόμο, χαλικόδρομο, άσφαλτο, χωράφι, ποτάμι, γουατέβερ, βρεθεί μπροστά σας, του αρέσει, μάαααααααλλον πλανάσαι πλάνη μεγάλη. Ναι τους αρέσει να τρέχουν, αλλά όχι σαν τα πανικόβλητα. Και σίγουρα όχι στην άσφαλτο ή στα χαλίκια και τις πέτρες.

Τι μένει? Α ναι, το φαγητό. Το λοιπόν. Τα άλογα γουστάρουν το φαγητό. Το αγαπάνε λέμε. Αναλόγως περίπτωσης και IQ θα φάνε και πέτρα αν τους δώσεις. Το θέμα είναι να ξέρεις τι ανάγκες χρειάζεται να καλυφθούν, ώστε να φτιάξεις και την αντίστοιχη διατροφή για το αλογάκι σου. Αν δεν έχεις δικό σου άλογο, μάθε απλώς τι δεν κάνει να τους δίνεις – και τι είναι μια ωραία έκπληξη!

Το καλοκαίρι, οι καρπουζόφλουδες είναι αιτία έρωτα – καρπουζοφέτες απλά τα κάνει να σέεεερνονται πίσω σου ζητώντας λιγωμένα «λίγο ακόμα». Πολύ καλύτερα από άλλο ένα κυβάκι ζαχαρίτσας.

Τον χειμώνα, μηλαράκια και καρότα είναι σταθερές αξίες, αχλαδάκια όμως είναι χίλιες φορές πιο γλυκά και ζουμερά και επίσης, να ξέρεις οτι αγαπάνε πολύ και τα αλμυρά. Ντάξει μην τους δώσεις μαλακίες τύπου τσιπς, αλλά κανα στραγάλι είναι απολύτως ευπρόσδεκτο, ή και αλάτι σκέτο, απλωμένο στην παλάμη σου ή σε ξερό ψωμί.

Γενικά, μιας και αγαπάς τα άλογα, κάτσε διάβασε – όχι εδώ, ψάξε στο δίκτυο ή σε βιβλιοθήκες για το πώς να τα φροντίζεις. Το άλογο πιο εύκολα θα καταλάβει την αγάπη σου όταν το βουρτίσεις, παρά αν δώσεις 2 μισθούς μαζί για να του πάρεις καινούργια κουβέρτα, με ασορτί μπαντάζ σταύλου...